Осовская школа Бобруйского района»
Будущее нашей страны во многом зависит от способности молодого поколения сохранить историко-культурное ее наследие. Воспитание обучающихся в духе патриотизма начинается с приобщения к традициям истории и культуры родного края. Наша цель - научить детей и подростков ценить, беречь и приумножать достояние малой родины.
Историческая справка
Краеведческий уголок в Осовском УПК был создан в 2003 году и стал в каком-то отношении культурным центром деревни. Зная, как ценят здесь любые материалы о героях войны и труда, экспонаты, рассказывающие об истории деревни, люди приносили и продолжают приносить в школьный краеведческий уголок фотографии из семейных альбомов, предметы быта родителей и дедов.
Школьный краеведческий уголок – это не только музейные экспозиции, это многообразные формы совместной деятельности учителей, обучающихся и их родителей.
Экспозиция школьного краеведческого уголка содержит 7 разделов:
- Реализация программы «Возрождение» и развитие Могилевской области
- Летопись деревни Осово и Осовской школы.
- Наш край в годы Великой Отечественной войны.
- История и этнография нашего края.
- Учителя в годы Великой Отечественной войны.
- Мы помним Вас, ветераны.
- Гордость нашей школы.
Если вы хотите узнать об истории нашей малой родины, школы, об учителях и знаменитых людях нашей деревни, приходите к нам!!!
Ээкскурсія “Жорны”
Я загадаю вам загадку. Адгадка падкажа вам, пра які экспанат мы зараз будзем гаварыць. “Радзіўся ў цені, не бачыў ні сонца, ні месяца, дабраліся да мяне людзі, прабілі мне наскрозь грудзі, жалезным абручом мяне падпаясалі і скакаць сказалі.”
Хлеб, ніва, зямля. Спрадвеку ад самага нараджэння гэтыя словы былі жаданыя і дарагія кожнаму чалавеку. Яны радавалі яго ў шчаслівыя ўраджальныя часы і засмучалі ў неспрыяльныя гады. Каб спячы хлеб, дастаткова адных сутак, а вырабіць яго каштуе вялікай і цяжкай працы.
Перад вамі жорны, пры дапамозе якіх размолвалі зерне на муку. Гэта старадаўні продаксучаснага млына. Як жа рабілі муку да з’яўлення млыноў? Вельмі проста: расціралі зерне на камені другім, меншым каменем. Такі спосаб, безумоўна, быў марудны і нязручны. Каб аблегчыць сваю працу, чалавек прыдумаў жорны.
Яны былі амаль у кожным сялянскім двары. На жорнах за дзень можна было ўручную перамалоць толькі два-тры пуды зерня (да пяцідзесяці кілаграмаў).
Асновай жорнаў былі два каменныя круглякі – дыскі. Ніжні, большы камень, нерухома ўмацоўваўся ў драўляную аснову. На ім вярцеўся верхавік-бягун, лягчэйшы камень, абкручаны жалезнай пласцінай, на якой мацавалася ручка. Зерне засыпалася ў адтуліну ў сярэдзіне верхавіка. З дапамогай ручкі верхавік прыводзіўся ў рух. Жорны ўстанаўліваліся на лаўцы ці ў спецыяльным корабе на высокіх падстаўках.
Паверхня каменя раздзелена жолабамі, або барознамі. Рэльефны малюнак паўтараецца на парным камені, такім чынам забяспечваючы “эфект нажніц” пры размолванні зерня.
Дыяметр ніжняга каменя нашых жорнаў – 44 см., верхняга – 40 см., дыяметр адтуліны верхавіка – 9 см.
Гэтыя жорны знойдзены ў 2007 г. ў закінутым доме вёскі Осава членамі краязнаўчага гуртка нашай школы пад кіраўніцтвам дырэктара ўстановы Васілеўскага А.А. Жорны ўстаноўлены ў корабе, спецыяльна зробленым для іх вучнямі школы. Зараз мы паспрабуем з дапамогай гэтых жорнаў атрымаць муку. Хто будзе круціць жорны, вызначыць старадаўняя лічылка:
Круціцеся жорны,
З’едзен хлеб наш чорны:
Грышын і Марысін,
Грунін і Анісін,
З’едзен і Пятроў хлябок.
Намялі для іх, дзядок.
Як бачыце, праца гэта нялёгкая. Затое якія моцныя і дужыя былі нашы продкі! Якуб Колас у трылогіі “На ростанях” любуецца фізічнай сілай дзеда, які пад настрой кідаўся ўпрысядкі¸ надзеўшы на рукі жорнавыя камяні. Маса вось гэтага жорнавага каменя – 46 кг.
“Добрыя жорны перамелюць і муку, і гора,” - гаворыць беларуская прыказка. Нездарма сёння жорны можна сустрэць не толькі ў музеі, а і пры афармленні сядзіб. Лічыцца, што старадаўнія жорнавыя камяні прыносяць гаспадарам сядзіб дабрабыт і ўдачу.
https://radikal.ru/video/W5ZL3copaM4
<iframe width="640" height="360" src="https://radikal.ru/vf/W5ZL3copaM4" frameborder="0" scrolling="no" allowfullscreen></iframe>